Elektronik sigaralar uzun bir süredir normal sigarayı bırakma yöntemi olarak pazarlansa da uzmanlar ısrarla elektronik sigaraların uzun dönemli etkilerinin henüz tam olarak bilinmediği uyarısında bulunuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) son dönemde popülerliği giderek artan elektronik sigaralarla ilgili yayınladığı son raporda elektronik sigaraların tütün kullanımını bırakmada etkili olmadığını, bunun yerine farklı bir bağımlılık geliştirdiğini vurguladı.
Açıklamada, özellikle gençlerin ilgisine sunulan elektronik sigaraların, sosyal medya yoluyla yaş sınırı olmaksızın çocuk ve gençlere satıldığı ifade edildi. Yetkililere acil eylem çağrısında bulunan DSÖ, “E-sigaraların açık piyasada bulunmasına izin verildi ve gençlere agresif bir şekilde pazarlandı. 34 ülke e-sigara satışını yasaklıyor, 88 ülkede e-sigara satın alınabilecek minimum yaş sınırı yok ve 74 ülkede bu zararlı ürünlerle ilgili herhangi bir düzenleme bulunmuyor” dedi.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nin araştırmasına göre elektronik sigaralarla kronik akciğer hastalıkları ve astım arasında bağlantı bulunuyor.
“OLDUKÇA BAĞIMLILIK YAPICI VE SAĞLIĞA ZARARLI”
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, çocukların erken yaşta tuzağa düşürülerek elektronik sigaraya başladığını ifade ederek, “Ülkeleri vatandaşlarını korumak amacıyla sigara alımını önlemek için sıkı önlemler uygulamaya davet ediyorum. Özellikle çocukları ve gençleri” dedi.
DSÖ elektronik sigaraların kalp ve akciğer hastalıklarına sebebiyet verdiğinin altını çizerek, “Nikotinli e-sigaralar oldukça bağımlılık yapıcıdır ve sağlığa zararlıdır. Uzun vadeli sağlık etkileri tam olarak anlaşılmamakla birlikte, bazılarının kansere neden olduğu, bazılarının ise kalp ve akciğer rahatsızlıkları riskini artırdığı bilinen toksik maddeler ürettikleri tespit edilmiştir.
E-sigara kullanımı aynı zamanda beyin gelişimini de etkileyerek gençlerde öğrenme bozukluklarına neden olabiliyor. Fetüsün e-sigaraya maruz kalması, hamile kadınlarda fetüsün gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. E-sigaralardan kaynaklanan emisyonlara maruz kalmak da çevredekiler için risk oluşturur” ifadelerini kullandı.
“MEDYA ARACILIĞI İLE ÇOCUKLARI HEDEF ALIYOR, 16 BİN AROMA VAR”
Elektronik sigaralar (vape), lityum pillerle çalışıyor ve nikotin, yapay tatlandırıcı ve bazı diğer kimyasalları barındıran sıvı kartuşlar kullanılıyor.
DSÖ direktörlerinden Dr. Ruediger Krech, çocukların elektronik sigara kullanımının artışı ile ilgili, “E-sigaralar en az 16 bin aromayla sosyal medya aracılığıyla çocukları hedef alıyor. Ürünlerde çizgi film karakterleri kullanıldığı ve şık tasarımlara sahip olduğu için genç neslin ilgisini çekiyor. Çocuklar ve gençler arasında e-sigara kullanımında, birçok ülkede yetişkinlerin kullanımını aşan oranlarda endişe verici bir artış var” dedi. Ülkelere göre çocukların elektronik sigara kullanımına ilişkin açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“13-15 yaş arası çocuklar, tüm DSÖ bölgelerinde yetişkinlere göre daha yüksek oranlarda e-sigara kullanıyor. Kanada’da 16-19 yaş arası gençler arasında e-sigara kullanım oranları 2017-2022 arasında iki katına çıktı ve İngiltere’de genç kullanıcı sayısı son üç yılda üç katına çıktı. Sosyal medyada e-sigara içeriğine kısa süreli maruz kalmak bile bu ürünleri kullanma niyetinin artmasıyla ve e-sigaraya karşı daha olumlu tutumlarla ilişkilendirilebilir. Araştırmalar sürekli olarak e-sigara kullanan gençlerin ilerleyen yaşlarda sigara kullanma olasılığının neredeyse üç kat daha fazla olduğunu gösteriyor. Ulusal koşullar ışığında, e-sigara kullanımını önlemek ve nikotin bağımlılığıyla mücadele etmek için tütün kontrolüne kapsamlı bir yaklaşımın yanı sıra acil önlemler alınması gerekmektedir.”
Avustralyalı bilim insanları elektronik sigaralarda kullanılan sıvılardaki kimyasalların akciğer sağlığını etkilediği uyarısı yapıyor.
AVUSTRALYA İTHALATINI YASAKLAMIŞTI
Avustralya geçtiğimiz haftalarda aldığı kararla nikotin bağımlılığıyla mücadele kapsamında, tek kullanımlık elektronik sigaraların ülkeye girişini 1 Ocak’tan itibaren yasaklayacağını duyurdu.
İthalat yasağının yanında, tek kullanımlık sigaraların üretimi ve reklamına yönelik de yeni kurallar getirilecek. Ülkede keyif amaçlı elektronik sigara kullanımına tamamen son verilmesi hedefleniyor.
Ülkede 2021’den bu yana, nikotin içeren elektronik sigaralar ancak reçeteyle alınabiliyor. Ancak bu kısıtlamalara rağmen bağımlılık düzeyinin çok arttığı bildiriliyor. Sydney Üniversitesi’nin bu yıl başında yaptığı araştırmaya göre 14-17 yaş arası gençlerin dörtte birinden fazlası elektronik sigara kullandı. Avustralya Kanser Konseyi adlı yardım vakfının araştırmasına göre de aynı yaş grubundaki her 10 gençten 9’u nikotin içeren elektronik sigaralara erişimin kolay olduğunu söylüyor.
Daha önce Singapur ve Tayland gibi bazı ülkeler elektronik sigaraları yasaklamıştı.
