Varto ilçesinde 19 Ağustos 1966’da meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremin üzerinden 58 yıl geçmesine rağmen, yaraları tam anlamıyla sarılamadı. Resmi rakamlara göre 2 bin 369 kişinin hayatını kaybettiği, binlerce evin yıkıldığı felaketin ardından, hak sahiplerinin barınma sorunları o dönem kısmen çözülse de aradan geçen zaman tekrar barınma sorununu gündeme getirdi.
Deprem sonrası 47 metrekare olarak yapılan konutlar; bir oda, bir salon, mutfak ve banyodan oluştuğu için birçok aile için yaşanabilir bir alan sunamadı. İddiaya göre Varto’nun Acarkent köyünde o dönem inşa edilen konutlar yeteri inceleme ile denetim yapılmadan fay hattı ve bataklık üzerine inşa edildi. Geçen zaman ile birlikte birçok konut bakımsızlıktan ve duvarlarının su almasından dolayı çürüdü.
En ufak sarsıntıda evlerinin duvar ve balkonlarında çatlakların meydana geldiğini söyleyen köy sakinleri, devlet desteği ile sağlam zeminde bir köy kurulmasını istiyor. Depremi yaşayan köylüler, o günlerin korkusunu hâlâ üzerlerinden atamadıklarını söyleyerek, devlet desteğiyle daha sağlam zeminde yeni bir köy kurulmasını talep etti. 58 yıl sonra bile barınma sorununun tam anlamıyla çözülememiş olması, bölgede yaşayan aileleri mağdur etmeye devam ediyor.
Depremi en acı şekilde yaşayan Hasan Arslan, deprem korkusunu atamadıklarını ifade ederek, “1946 yılında Varto’nun Acarken köyünde dünyaya geldim. 1966 yılında depremi yaşadım. Çok şiddetli bir yıkım yaşadık, çok ölümüz oldu. Yakınlarımızı ancak bir hafta sonra enkaz altından çıkarabildik. 1974 yılında konutlarımız inşa edildi. Konutların inşaatında çalıştım. Korkuyoruz aynı depremi yaşamaktan. Gece uyuyamıyorum. Bize bir çare bulsunlar aynı acıları yaşamak istemiyoruz” dedi.
Konutlarının bataklıkta ve fay hattı üzerine kurulduğunu söyleyen Şükrü Eroğlu ise “1966 yılında köyümüzde şiddetli bir deprem oldu. Köyümüz alt üst oldu, evlerimiz yıkıldı. Depremden sonra bize konutlar yapıldı. Konutlarımız yine aynı bölgeye bataklık ve fay hattı üzerine kuruldu. Devletimizden bir isteğimiz var. Bizi buradan çıkarsınlar ve başka bir yere yeni bir köy kursunlar. Binalarımız hep çatlamış. Devletimiz bizi bu bataklıktan ve fay hattı üzerinden kurtarsın. Her deprem olduğunda binalarımızın duvarları çatlıyor. İçeri girmekten korkuyoruz” şeklinde konuştu.
1966 depreminde akrabalarını kaybettiğini söyleyen Porsor Eroğlu da, devletin kendilerine yeni konut inşa etmesini istedi. Eroğlu, “Deprem olduğunda ben dışarıdaydım. Köyün içinden dumanlar yükseldi. Köye doğru geldim kaynanam kapıdaydı, evin içine girmem izin vermedi. Akrabalarım depremde enkaz altında kaldı. Nereye gideceğimizi ne yapacağımızı bilmiyorduk. Köyümüz yıkıldı. Çok kişi enkaz altında kaldı. O dönemde yapılan deprem konutları bataklık ve fay hattı üzerine inşa edildi. Evlerin altında su çıkıyor. Bu evlerde oturmaktan korkuyoruz. Devlet bize yardım etsin. Çocuklarımız korkudan bizim yanımıza gelmiyor başka bir yerde kalıyorlar” ifadelerini kullandı.
Köylerinin taşınmasını isteyen köy sakinlerinde İbrahim Baba ise “Acarkent köyünde yaşıyorum. 1966 yılında deprem oldu. Depremde bizim akraba ve komşularımız hayatını kaybetti. 1974 yılında devlet bizlere deprem konutu yaptı. O dönemlerde fazla analiz ekipleri olmadığı için yapılan konutlar fay hattı ve bataklık üzerine yapıldı. En ufak bir sarsıntıda bizim evler hem çatlıyor hem de sıvalar dökülüyor. Şu an biz devletimizden tek istediğimiz bizlere yeni konutlar yapsınlar. Gerekirse bizleri borçlandırıp yapsınlar” şeklinde konuştu.
